Vereffenaar(s)

Vereffening vindt plaats als één of meer erfgenamen de nalatenschap beneficiair aanvaarden of ook wel ‘aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving’. In geval van beneficiair aanvaarden wordt eerst bekeken of de activa in de nalatenschap groter zijn dan de passiva, dus of het saldo positief is. De wettelijke procedure voor vereffening treedt automatisch in werking. Alle erfgenamen zijn dan van rechtswege als vereffenaar verantwoordelijk voor de afwikkeling. 

In de afwikkeling moeten ze bepaalde procedurevoorschriften volgen. Het is in dit geval praktisch als één van de erfgenamen een volmacht krijgt van de anderen, om de wettelijke vereffening te regelen. Als de erfgenamen niet zelf willen afwikkelen kunnen ze samen een professionele gevolmachtigde aanwijzen. Als de erfgenamen er onderling niet uitkomen, kan de rechter een onafhankelijke professionele vereffenaar benoemen, die gewend is om ingewikkelde nalatenschappen af te wikkelen. 

De door de rechter benoemde vereffenaar moet zich aan alle procedurevoorschriften inzake de vereffening houden (zware vereffening), tenzij een rechter anders heeft bepaald (lichte vereffening). De afwikkeling van een nalatenschap conform de zware vereffening lijkt op de afwikkeling van een faillissement. De vereffenaars die van rechtswege vereffenen hebben automatisch met de lichte vereffening te maken. 

 

Boedelbeschrijving opstellen

Een boedelbeschrijving is een overzicht van bezittingen en schulden en wordt ter inzage gelegd bij de griffie van de rechtbank. Bij een wettelijke vereffening moet deze op korte termijn worden opgesteld.  

 

Oproepen schuldeisers

Middels een brief worden bekende schuldeisers opgeroepen om hun vordering in te dienen voor de datum die door de kantonrechter is bepaald. Indien er bekende schuldeisers zijn, maar hun adressen onbekend zijn, wordt de kantonrechter daarvan op de hoogte gesteld. Via de Staatscourant worden onbekende schuldeisers opgeroepen. Verder wordt er in het geval van zware vereffening een lijst opgemaakt van vorderingen van schuldeisers waarover geen discussie is. Schuldeisers worden geïnformeerd waar deze lijst ter inzage is gelegd, bij de boedelnotaris of de rechtbank.

 

Negatief Saldo

Indien er meer schulden dan bezittingen zijn, moet de kantonrechter daarvan zo spoedig mogelijk (onverwijld) op de hoogte worden gebracht. Als deze melding niet wordt gedaan, dan lopen de erfgenamen het risico met hun eigen vermogen aansprakelijk te worden gesteld voor schulden van de overledene.

 

Beheren en beschikken 

Gedurende de vereffening mogen erfgenamen geen beheers- of beschikkingshandelingen verrichten. De vereffenaar is degene die de beheersbevoegdheid heeft. Indien het nodig is om de schulden van de nalatenschap te betalen, mag de vereffenaar ook beschikken en mitsdien verkopen. Over welke goederen verkocht worden, moet de vereffenaar zoveel mogelijk overleggen met de erfgenamen. 

 

Uitdelingslijst, rekening en verantwoording

Ingeval van een zware vereffening, als de termijn voor het indienen van vorderingen is verstreken, stelt de vereffenaar binnen zes maanden daarna een rekening en verantwoording en een uitdelingslijst op. 
Op deze lijst staat hoe de erfenis wordt uitgekeerd aan de schuldeisers en deze lijst wordt neergelegd bij de boedelnotaris of de rechtbank. 
De vereffenaar maakt dit bekend aan de schuldeisers. Belanghebbenden hebben dan één maand de tijd om bij de rechter de uitdelingslijst aan te vechten, voordat de uitdelingslijst definitief wordt en er tot uitkering wordt overgegaan.

 

Aanwijzingen / vragen kantonrechter

De vereffenaar volgt gedurende de vereffening de (eventuele) aanwijzingen van de kantonrechter op, beantwoordt (eventuele) vragen en kan om aanwijzingen verzoeken.

 

Einde vereffening nalatenschap

Als de nalatenschap uiteindelijk een positief saldo heeft, dan kunnen alle schuldeisers worden betaald en kan het overschot worden uitgekeerd aan de erfgenamen. Als er een tekort is, dan worden de schuldeisers naar evenredigheid betaald, zoals is beschreven op de uitdelingslijst. Conform wet zijn er schuldeisers die voor gaan op anderen. Dit zijn bijvoorbeeld de uitvaartondernemer en de Belastingdienst. 
Ingeval er alleen maar schulden zijn en helemaal geen bezittingen, kan bij de kantonrechter een verzoek tot opheffing van de vereffening worden ingediend. Niet alle schulden worden dan betaald. 
Als de schuldeisers betaald zijn en er nog geld over is, maar de erfgenamen niet bekend zijn, dan wordt het restant in de consignatiekas gestort van de overheid. Erfgenamen kunnen zich tot 20 jaar later melden bij de overheid.

De wettelijke vereffening (van rechtswege) is in 3 gevallen niet van toepassing :

• Indien een wettelijk vertegenwoordiger van een erfgenaam verplicht is om beneficiair te aanvaarden, maar de wettelijke vertegenwoordiger bij de kantonrechter een ontheffing  van de wettelijke vereffening heeft aangevraagd;  
• Indien er een executeur is die kan verklaren dat er voldoende positief saldo is in de nalatenschap om de schulden van de nalatenschap ruimschoots te voldoen; 
• Indien de nalatenschap conform de wettelijke verdeling wordt verdeeld en de langstlevende partner de nalatenschap zuiver heeft aanvaard.

 

Door de rechter benoemde professionele vereffenaar

Volgens de wet kunnen erfgenamen, belanghebbenden, schuldeisers én het Openbaar Ministerie aan de rechtbank vragen om een professionele vereffenaar te benoemen. De aanvrager heeft de mogelijkheid een persoon voor te dragen aan de rechter. Het loon van een door de rechter benoemde professionele vereffenaar wordt conform de RECOFA-richtlijnen door de rechtbank vastgesteld. Wij wikkelen jaarlijks vele nalatenschappen af als professioneel vereffenaar. Wij zijn dan ook gecertificeerd NOVEX lid, waarbij onze professionaliteit op regelmatige basis wordt getoetst. Mocht u een professionele vereffenaar zoeken, neemt u dan gerust contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.