Veelgestelde vragen

U bent wettelijk niet verplicht een samenlevingsovereenkomst te maken. Vaak is het echter wel beter. Dit omdat u anders bijvoorbeeld niets geregeld heeft voor als u uit elkaar gaat of ten aanzien van pensioenrechten na overlijden van één van de partners. Ook de (erf)belasting verbindt consequenties aan het bestaan van een samenlevingscontract.

Het ontbinden van een samenlevingscontract is meestal heel eenvoudig. Op het moment dat u stopt met samenwonen, is het contract beëindigd. Soms staat in het contract dat één van u een aangetekende brief aan de ander moet sturen, maar hoe dan ook, voor het beëindigen van een samenlevingscontract is een notaris niet nodig.

Maar er zijn ook uitzonderingen.
Wanneer u samen met uw partner een huis heeft gekocht, minderjarige kinderen heeft of een behoorlijk eigen vermogen heeft opgebouwd is het ontbinden van een samenlevingscontract ingewikkelder.

Heeft u samen een huis gekocht? Dan zal één van u beiden van aansprakelijkheid van de hypotheek moeten worden ontslagen en/of een deel van de waarde van het huis ontvangen. Er kan in geval van ruzie een rechterlijke uitspraak noodzakelijk zijn als er in het samenlevingscontract geen duidelijke afspraken hierover bestaan.

Heeft u minderjarige kinderen? Dan zullen afspraken gemaakt moeten worden over de opvoeding en eventuele kinderalimentatie. Deze afspraken moeten worden opgesteld in een ouderschapsplan.

Heeft u samen een aanzienlijk eigen vermogen opgebouwd? Dan is het verstandig afspraken te maken over de verdeling hiervan. Het kan zelfs voorkomen dat de pensioenopbouw van beide
partners wordt verdeeld. Uw notaris legt deze afspraken voor u vast in een bindend convenant.

U kunt ook na het trouwen (dus tijdens uw huwelijk) huwelijksvoorwaarden aangaan of wijzigen. Dit gebeurt vaak wanneer de financiële situatie tussen echtgenoten wijzigt. Eén van de echtgenoten begint bijvoorbeeld een onderneming, gaat meer verdienen of zal misschien een (grote) erfenis ontvangen. U heeft voor de wet geen specifieke reden nodig om uw huwelijksvoorwaarden achteraf te regelen.

Vroeger had u de goedkeuring van de rechtbank nodig om huwelijksvoorwaarden tijdens uw huwelijk op te maken of te wijzigen. Dat is niet meer nodig en hierdoor zijn er minder (griffie)kosten verschuldigd dan voorheen.

Een verblijvingsbeding is een afspraak die u kunt opnemen in een samenlevingscontract waardoor in geval van overlijden of faillissement van één van de partners automatisch de gemeenschappelijke spullen aan de ander verblijven. Vraag ons altijd om advies over het verblijvingsbeding. Het kan namelijk in uw situatie beter zijn een testament op te maken.

Er zijn talloze varianten mogelijk bij het opstellen van partnerschapsvoorwaarden, onder te verdelen in twee categorieën:

Koude uitsluiting of algehele uitsluiting. Er is sprake van koude uitsluiting als er geen enkele gemeenschap van goederen bestaat. Naast de wettelijke plicht om elkaar ‘het nodige’ te verschaffen, is er dus geen financiële binding.

Beperkte gemeenschap. In plaats van in algehele gemeenschap kunt u ook in beperkte gemeenschap van goederen een partnerschap aangaan. In dergelijke gevallen wordt afgesproken dat bijvoorbeeld alleen de inboedel gemeenschappelijk is of alleen de woning.

Daarnaast zijn er verrekenstelsels die met één of het ander worden gecombineerd.
Verrekenstelsels. Om de financiën gescheiden te houden dienen gezamenlijk gemaakte kosten gelijkgetrokken of verrekend te worden. Dat kan op twee manieren: periodiek en finaal. Bij een periodiek verrekenbeding wordt jaarlijks een verrekening gemaakt. Bij een finaal verrekenbeding gebeurt dit bij het einde van uw partnerschap (door ontbinding of overlijden).

Meestal wordt voor een combinatie van bovenstaande mogelijkheden gekozen.

Als notaris kunnen wij u hierbij helpen.

Welke bedrijfsvorm het beste is, verschilt per situatie. Een B.V. heeft een aantal grote voordelen boven andere bedrijfsvormen, zoals in het geval van bijvoorbeeld grote of onbekende financiële risico’s. Bedrijfsovername is ook eenvoudiger dan bij andere bedrijfsvormen; enkel de aandelen hoeven overgedragen te worden.

Een flex B.V. bestaat op zich niet. De term flex B.V. is de verkorte naam van een belangrijke wet in het B.V.-recht: de wet Wet vereenvoudiging en flexibilisering B.V.-recht. Deze wet maakt het makkelijk om een B.V. op te richten en naar eigen voorkeur in te richten. De flex B.V. is dus de B.V. zoals we die kennen, maar dan onder vernieuwd recht.

Eén vereenvoudiging is dat u sinds 1 oktober 2012 geen startkapitaal van € 18.000 meer nodig heeft voor de oprichting van een B.V. noch een accountants- en/of bankverklaring. Dat geeft meer risico’s voor de bij de B.V. betrokken derden. De wetgever heeft er daarom voor gekozen om onder bepaalde voorwaarden de aansprakelijkheid hoofdelijk bij het bestuur/de aandeelhouders te leggen.

De flexibiliteit komt vooral naar voren in het feit dat u zelf bepaalt welke aandeelhouders stemrecht hebben en welke een dividend mogen ontvangen. Vanzelfsprekend zijn er nog meer voordelen. Wij informeren u graag hierover.

De verschillen tussen een vereniging en een stichting zijn klein, maar niet onbelangrijk. Hieronder worden er enkele genoemd. Door het maken van een verkeerde keuze kan het zijn dat u in strijd met de wet gaat handelen. Als u achteraf erachter komt dat u de verkeerde keuze heeft gemaakt, is een wijziging van de rechtsvorm een mogelijke oplossing. Daar zijn kosten aan verbonden.

Oprichting

Vereniging: bij notariële akte (voor volledige rechtsbevoegdheid); bij onderhandse akte of mondelinge afspraak (voor beperkte rechtsbevoegdheid)

Stichting: alleen bij notariële akte

Aansprakelijkheid

Vereniging: geen hoofdelijke aansprakelijkheid voor bestuurders (bij volledige rechtsbevoegdheid) hoofdelijke aansprakelijkheid voor bestuurders (bij beperkte rechtsbevoegdheid) In geval van inschrijving bij de Kamer van Koophandel kan de aansprakelijkheid wel beperkt worden.

Stichting: geen hoofdelijke aansprakelijkheid van bestuurders.

Inschrijving handelsregister

Vereniging: verplicht voor vereniging met volledige rechtsbevoegdheid; niet verplicht voor vereniging met beperkte rechtsbevoegdheid

Stichting:verplichte inschrijving.

Leden

Vereniging: een vereniging heeft per definitie leden

Stichting:een stichting mag geen leden hebben

Schenkingen, legaten en erven

Vereniging: vereniging met volledige rechtsbevoegdheid kan schenkingen en legaten ontvangen en kan ook erven; als de vereniging een sociaal belang behartigende instelling (SBBI) is, kan deze in beginsel helemaal vrijgesteld zijn van schenk- en erfbelasting vereniging met beperkte rechtsbevoegdheid kan schenkingen en legaten ontvangen, maar kan geen erfgenaam zijn.

Stichting: kan schenkingen en legaten ontvangen en kan ook erven; als de stichting een algemeen nut beogende instelling (ANBI) is, kan deze in beginsel helemaal vrijgesteld zijn van schenk- en erfbelasting.

Wij helpen u graag met het maken van de juiste keuze. Neem daarom contact met ons op.

Voor het oprichten van een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid dient u langs de notaris te gaan. Hij stelt de akte op en helpt u bij het opstellen van de statuten. In de statuten staan in ieder geval:

• naam en vestigingsplaats;
• doel (het maken van winst om onder de leden te verdelen kan geen doel zijn);
• verplichtingen van de leden;
• wijze waarop de algemene vergadering bijeen wordt geroepen;
• regels voor benoeming en ontslag bestuurders;
• bestemming van het overschot na ontbinding.

Als u een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid opricht, dan bent u als bestuurder, in principe, niet met uw privé-vermogen aansprakelijk voor de verplichtingen. U moet zich dan wel als een goed bestuurder gedragen.

Wilt u de statuten van een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid veranderen? Dan heeft u daarbij ook de hulp van de notaris nodig.

Naast statuten hebben veel verenigingen een huishoudelijk reglement, waarin de praktische zaken zijn geregeld. Hiervoor heeft u geen notaris nodig.

Een vereniging met rechtsbevoegdheid dient ingeschreven te worden bij de Kamer van Koophandel. Zolang dit niet is gebeurd, bent u persoonlijk aansprakelijk.

Als u uw vereniging niet via de notaris opricht, dan heeft u een vereniging met beperkte rechtsbevoegdheid. U bent als bestuurder met uw privé-vermogen aansprakelijk voor de verplichtingen. U kunt uw aansprakelijkheid wel beperken door de vereniging in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. De vereniging kan niets erven en geen registergoederen (zoals een pand) verkrijgen.

Er zijn veel soorten modellen van koopcontracten te vinden op internet. Indien een makelaar het koopcontract voor u opstelt zal deze ervoor zorgen dat het koopcontract op uw situatie is afgestemd. Indien u zelf uw koopovereenkomst wilt maken, let dan op dat u van de nieuwste versie uitgaat zodat alle actuele wetgeving daarin verwerkt is.

Vijf tips voor als u zelf uw koopcontract opstelt:

1. Kijk bij het kadaster na hoe het perceel eruit ziet; vraag daarvoor de kadastrale kaart en een kadastraal uittreksel op.
2. Voeg in de bijlage bij uw koopcontract deze kadastrale kaart en het uittreksel.
3. Indien u een appartement koopt, vraag de jaarverslagen van de Vereniging van Eigenaren op en ga na of de verkoper aan alle verplichtingen heeft voldaan.
4. Vraag aan de verkoper een kopie van de akte waarbij deze het onroerend goed heeft verkregen (het eigendomsbewijs).
5. Let op of er in deze akte bijzonderheden staan zoals erfdienstbaarheden of erfpachtsvoorwaarden.

Mocht u zeker willen weten dat het koopcontract goed is, kom dan bij ons langs. Wij zijn u graag van dienst.

Bij het kopen van een appartement koopt men een deel van een gebouw. Daarbij krijgt u als koper het recht om exclusief een bepaald gedeelte te gebruiken, het appartement en bijvoorbeeld een berging of garage en het recht om gebruik te maken van een gemeenschappelijk gedeelte, zoals de liften en trappen.

Let ook goed op de rol en de (financiële) situatie van de Vereniging van Eigenaars (VvE).

Van de VvE bent u verplicht lid als u een appartement koopt. De VvE zorgt onder andere voor de verzekering en het onderhoud van het gebouw.

Wat u als koper moet weten van de VvE:
– Wat zijn de (maandelijkse) servicekosten?
– Is er (groot) onderhoud gepland waarvoor u extra moet betalen?
– Heeft de vorige eigenaar alles betaald? U bent als koper namelijk aansprakelijk voor de achterstand van die betalingen aan de VvE.

Als koper en verkoper de koopovereenkomst getekend hebben en de koper daarvan een afschrift ontvangt, gaan de drie dagen wettelijke bedenktijd in. Deze wettelijke bedenktijd is conform de Algemene Termijnenwet. Wij adviseren de ontvangst van het getekende koopcontract door de koper schriftelijk vast te leggen. In de drie dagen bedenktijd kan de koper zonder opgaaf van reden op zijn/haar beslissing terugkomen. De verkoper heeft deze bedenktijd niet. Deze drie dagen zijn een minimum; langer mag, maar korter niet. Hieronder is een schematisch overzicht opgenomen zodat u precies kunt zien wanneer de drie dagen zijn verstreken.

Houdt u er rekening mee dat:

• dit enkel geldt voor een tot bewoning bestemde onroerende zaak en als de koper een natuurlijk persoon is die niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf;
• de bedenktijd ingaat om 0.00 uur van de dag nadat het getekende afschrift door de koper is ontvangen;
• de bedenktijd eindigt op de derde dag om 24.00 uur;
• maar één van de drie bedenkdagen een zaterdag, zondag of feestdag mag zijn; en
• indien het einde van de bedenktijd eindigt op een zaterdag, zondag of feestdag, de termijn wordt verlengd tot de eerstvolgende werkdag.

Wettelijke bedenktijd koopakte:
Koopakte ontvangen op: maandag > Bedenktijd eindigt op: donderdag
Koopakte ontvangen op: dinsdag > Bedenktijd eindigt op: vrijdag
Koopakte ontvangen op: woensdag > Bedenktijd eindigt op: maandag
Koopakte ontvangen op: donderdag > Bedenktijd eindigt op: maandag
Koopakte ontvangen op: vrijdag > Bedenktijd eindigt op: dinsdag
Koopakte ontvangen op: zaterdag > Bedenktijd eindigt op: dinsdag

De leveringsakte -of transport- of overdrachtsakte- is het document waarmee een onroerende zaak, zoals een woning, overgaat van de verkoper naar de koper.

In geval van een woning is het uitgangspunt het getekende koopcontract. Indien beide partijen dat wensen kan de notaris de afspraken die in het voorlopig koopcontract zijn vastgesteld aanvullen.
De leveringsakte kan als het om een woning gaat in principe pas getekend worden door partijen en de notaris als de wettelijke drie dagen bedenktijd voor de koper zijn verstreken. In geval van een bedrijfspand of grond kan de transportakte direct getekend worden en hoeft men niet een schriftelijke koopovereenkomst te hebben. Wij raden u echter aan om, zeker in het geval van een bedrijfspand, een koopakte op te maken om zo de afspraken in eerste instantie vast te leggen.
In de leveringsakte dienen onder andere alle gegevens van de koper, verkoper, het onroerend goed, de koopsom en bijzonderheden zoals erfdienstbaarheden worden opgenomen.

U moet beiden de hypotheekakte ondertekenen als u samen de woning bezit of als u getrouwd of geregistreerd partner bent en uw partner ook in het huis gaat wonen of woont. Dat betekent dat ook als het pand alleen op uw naam staat en u de hypotheek alleen aangaat uw partner toestemming moet verlenen omdat het de gezinswoning betreft.

Uw gift is een periodieke schenking als:

• u de gift heeft laten vastleggen;
• u regelmatig (minstens één keer per jaar) een bedrag overmaakt naar de instelling of vereniging die in de notariële akte (of schriftelijke overeenkomst) wordt genoemd;
• deze bedragen steeds (ongeveer) even hoog zijn;
• u deze bedragen minimaal vijf jaar achter elkaar overmaakt naar dezelfde instelling of vereniging. Het mag ook langer dan vijf jaar, maar de gift moet uiterlijk bij uw overlijden stoppen;
• de instelling of vereniging geen tegenprestatie aan u levert voor de gift.

Een periodieke schenking is aftrekbaar als deze wordt gegeven aan een:

• ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling);
• culturele ANBI; en
• vereniging die geen ANBI is, maar wel aan bepaalde voorwaarden voldoet.

Voor periodieke schenkingen geldt geen drempelinkomen of maximaal aftrekbaar bedrag.

Per 1 januari 2014 gelden er nieuwe regels in verband met het vastleggen van periodieke giften. Dit kan nu namelijk op twee manieren: bij de notaris, maar ook door een schriftelijke overeenkomst tussen u en de instelling of vereniging.

Als u komt te overlijden zonder testament, bepaalt de wet wie en in welke volgorde van u erven.

Er worden vier groepen onderscheiden:
1. echtgenoot/partner en kinderen
2. ouders, broers en zussen
3. grootouders
4. overgrootouders

Als een persoon in een groep is overleden met achterlating van afstammelingen, komen deze (gezamenlijk) in zijn/haar plaats.Dit heet plaatsvervulling.

Wilt u afwijken van de wettelijke regels, dan dient u een testament op te maken. Wij zijn u graag van dienst hiermee. Neem daarom contact met ons op.

Een legaat is de bepaling in een testament waarmee u regelt dat een bepaald goed of een som geld aan een bepaald iemand -legataris genoemd- wordt nagelaten. Als de legataris op het moment van uw overlijden niet meer leeft, valt het betreffende legaat weer terug in de nalatenschap (tenzij u heeft bepaald dat plaatsvervulling van toepassing is). Bij een legaat spreekt men van een recht onder bijzondere titel.

Een vordering van een legataris wordt niet altijd uitbetaald; de schulden van de erflater moeten eerst worden betaald. Als deze schulden groter zijn dan de bezittingen van de erflater, dan krijgt de legataris niets. Een legataris loopt echter geen risico, de erfgenamen wel.

Een legaat wordt soms gekoppeld aan een voorwaarde (bijvoorbeeld gebruiken voor studie, auto, huis).

U bent vrij in de keuze voor uw legatarissen. Deze persoon moet wel bestaan op het moment dat u komt te overlijden.

Een legaat in de vorm van bijvoorbeeld een schilderij of een auto dat er bij uw overlijden niet meer is, vervalt. U bent namelijk niet verplicht om een opgenomen legaat te behouden tot uw overlijden.

Als u een legaat opneemt met de bepaling “vrij van recht”, dan dienen uw erfgenamen de belasting die de legataris verschuldigd is te betalen.

Met vragen over een legaat kunt u bij ons terecht. Mail of bel ons of gebruik ons contactformulier.

Een executeur (of executeur testamentair) is iemand die door u in uw testament is benoemd om uw nalatenschap af te wikkelen. De rol van de executeur kan variëren van het regelen van de uitvaart met alle organisatorische aspecten daaromheen tot het beheren en verdelen van de erfenis, al dan niet met medewerking van de erfgenamen. De rol van de executeur bepaalt zijn verplichtingen.

U kunt één of meer executeurs benoemen. Zowel natuurlijke personen als rechtspersonen kunnen executeur zijn. Ook (één van de) erfgenamen (kan) kunnen als executeur benoemd worden.

In uw testament worden de bevoegdheden van de executeur opgenomen. Ook kan de beloning van de executeur bepaald worden (bijvoorbeeld een vast bedrag of op basis van bestede tijd tegen een vastgesteld uurtarief). Indien in het testament niets is bepaald hierover bedraagt de beloning 1% van uw nalatenschap op uw sterfdag. Overigens is de executeur altijd bevoegd om de door hem/haar redelijkerwijs gemaakte kosten te declareren.

In het levenstestament regelt u belangrijke zaken tijdens uw leven voor als u dat zelf niet meer kunt, bijvoorbeeld door ziekte of een ongeval. Het levenstestament is daarom alleen geldig als u nog leeft. Indien u komt te overlijden zal immers uw testament (of het wettelijk erfrecht) worden uitgevoerd.

Een levenstestament is een combinatie van een notariële volmacht en een overzicht van persoonlijke wensen die moeten gelden in de situatie dat u zelf niet meer in staat bent om dit te regelen. Denk hierbij aan specifieke wensen over persoonlijke verzorging, medische beslissingen of het beheer van uw financiën. Een levenstestament is veelal uitgebreider dan een notariële volmacht.

In de kern blijft het levenstestament een notariële volmacht. Degene die de zaken waarneemt, is dan ook een gevolmachtigde. In het kader van het levenstestament wordt voor de gevolmachtigde ook wel de term ‘levensexecuteur’ gebruikt.

Uw notaris zorgt voor registratie van uw levenstestament bij het landelijk levenstestamentenregister. Artsen, rechters, andere betrokkenen en iedere notaris kunnen hier nagaan of u een levenstestament heeft. Bij de notaris kunnen zij de inhoud opvragen. Uw privacy is gewaarborgd en uw levenstestament is altijd terug te vinden.
Doordat u uw levenstestament opmaakt in de vorm van een notariële akte staat onomstotelijk vast dat u heeft begrepen en gewild hetgeen u heeft vastgelegd in uw levenstestament. Uw notaris ziet hier op toe. Dit voorkomt heel vervelende discussies op het moment dat er gebruik moet worden gemaakt van het levenstestament (was er sprake van beïnvloeding of zelfs dwang?).

Een levenstestament is maatwerk en afhankelijk van uw persoonlijke situatie en wensen.

Wij adviseren u graag over de mogelijkheden van het levenstestament.

Indien u door uw vader of moeder of opa of oma onterfd bent, kunt u nog 5 jaar nadat u kennis heeft genomen van het overlijden aanspraak maken op uw legitieme portie. Vervolgens kunt u, indien u inderdaad binnen die 5 jaar een beroep daarop heeft gedaan, gedurende 20 jaar die vordering daadwerkelijk opeisen.

Als de wettelijke verdeling van toepassing is, kan de legitieme portie pas worden opgeëist bij faillissement of schuldsanering van of na het overlijden van de langstlevende echtgenoot/partner.

Sinds 1 januari 2003 bedraagt de legitieme portie de helft van wat u volgens de wet zou erven. (Door overgangsrecht kan het zijn dat de legitieme portie hoger uitvalt.)

Bij de berekening van de omvang van de legitieme portie wordt er niet alleen gekeken naar de waarde van de nagelaten goederen, maar wordt ook rekening gehouden met bepaalde giften die de overledene gedaan heeft toen hij/zij nog in leven was. Daarnaast wordt de nalatenschap verminderd met bepaalde schulden (denk bijvoorbeeld aan de uitvaartkosten).

Als notariskantoor informeren wij legitimarissen niet over het opeisen van hun legitieme portie. Dit mogen wij namelijk niet zonder toestemming van de erfgenamen.